درسال‌های اخیر، پیشرفت‌ها در تکنیک‌های کشف ویروس، شناسایی پاروویروس‌های جدید را هم درافراد بیمارو هم در افراد سالم به‌ طور چشمگیری افزایش داده است. در حالی که برخی از این اکتشافات اسرار اتیولوژیک بیماری های توصیف شده را در حیوانات حل کرده اند، به نظر می رسد بسیاری از پاروویروس های تازه کشف شده باعث ایجاد بیماری خفیف یا بدون علائم می شوند، یا هنوز پیوندهای بیماری مشخص نشده است.  با افزایش استفاده از پاروویروس های حیوانی به عنوان ناقل برای ژن درمانی و درمان های انکولیتیک در انسان (این ویروس ها قابلیت جدیدی به دنیای علم اضافه کرده اند. یکی از این قابلیت ها درمان سرطان به وسیله ی ویروس های خانواده پاروویریده است. این ویروس ها دریچه های تازه ای از مسیرهای درمان را به دنیای علم معرفی کرده اند.)، درک تنوع، پتانسیل بیماری زایی و تکامل این خانواده متنوع از ویروس ها اهمیت بیشتری پیدا می کند.

عفونت پاروویروس طیور در سراسر جهان رخ می دهد و عمدتاً پرندگان در حال رشد را تحت تأثیر قرار می دهد. علائم اولیه شامل افزایش وزن ضعیف، ضریب تبدیل نامناسب و عدم رشد است. اسهال و افزایش مرگ و میر نیز ممکن است رخ دهد. تشخیص عمدتاً از طریق PCR است.  هیچ واکسن تجاری فعلا وجود ندارد، بنابراین پیشگیری به امنیت زیستی و پرورش خوب متکی است.

پاروویروس ها ازخانواده Parvoviridae  هستند که گروه متنوعی از ویروس های DNA کوچک و بدون پوشش است و طیف وسیعی از گونه های جانوری را آلوده می کنند. این ویروس دارای کپسیدهای ایکوسادرال(تقارن 20 وجهی)، بدون پوشش و بسیار قوی هستند وحاوی ژنوم DNA تک رشته ای خطی می باشند. در حالی که بیماری های ناشی از ویروس ها در خانواده Parvoviridae  از اوایل قرن بیستم شناخته شده بودند، خواص این ویروس ها تنها در دهه 1960 آشکار شد. کمیته بین المللی طبقه بندی ویروس ها (ICTV)  این خانواده را به 2 زیر خانواده Densovirinae و Parvovirinae طبقه بندی کرده است. مطالعات اخیر نشان داده است که تنوع برخی از گونه های پاروویروس بسیار گسترش یافته است.

طبق طبقه بندی های انجام شده، زیرخانواده Parvovirinae به هشت جنس تقسیم می شود که جنس Aveparvovirus  و Dependoparvovirus  باعث بیماری زایی در پرندگان می شود. تنوع این ویروس ها باعث بیماری شدید تا عفونت های تحت بالینی می شود. پاروویروس‌ها اغلب با بیماری‌های دستگاه گوارش طیف وسیعی از حیوانات مرتبط هستند و در گونه‌های مختلف پرندگان یافت شده‌اند.  در طول دهه 1960، یک بیماری بسیار کشنده در جوجه غازها و جوجه اردک های مسکویی، معروف به بیماری درزی، در اروپا گزارش شد و عامل ایجاد کننده آن به عنوان پاروویروس غاز (GPV) شناسایی شد. در سال 1989 نوع دیگری از پاروویروس، با علائمی شبیه به  GPV، از اردک های مسکویی جدا شد و به نام پاروویروس اردک مسکووی (MDPV) نام گرفت.  GPV باعث بیماری درزی در غازها و اردک ها می شود، در حالی که MDPV فقط اردک های مسکووی را آلوده می کند .

در سال 1983، برای اولین بار، وجود پاروویروس ها در بوقلمون های مبتلا به کاهش رشد، انتریت و مرگ و میر بالا گزارش شد (TuPV)  سال بعد، در مجارستان ذرات پاروویروس در مدفوع جوجه ها شناسایی شد(ChPV) با این حال، نقش پاروویروس های مرغ و بوقلمون در علت شناسی بیماری های روده ای هنوز به خوبی شناخته نشده است.  

اتیولوژی و انتقال عفونت

اگرچه انتقال عمودی از طیور به تخم مشاهده شده است، به نظر می رسد مسیر اصلی انتقال افقی از طریق مسیرهای محیطی و مدفوعی- دهانی باشد. ثابت شده است که آوپاروویروس ها در محیط زیست پایدار هستند.

یافته های بالینی

یافته‌ها در مورد این بیماری شامل، وزنگیری ضعیف، ضریب تبدیل نامناسب و عدم رشد است . اسهال، ناهنجاری های پر و افزایش مرگ و میر نیز در موارد شدیدتر گزارش شده است.  بیماری حدود 50 درصد گله را درگیر می کند و بیشتر در شترمرغ های 1 تا 3 ماهه نمایان شده است. علائم بالینی دیگری مانند فلج ، عدم توانایی در ایستادن و کاهش مصرف دان نیز دیده می شود. گاهی در شترمرغ ها اسهال با مدفوع سفید دیده می شود. از آنجایی که شترمرغ ها برای مدت طولانی فلج و زمین گیر هستند، در نهایت این ویروس می تواند منجر به مرگ شود. داروهای ضد باکتری و ضد ویروسی تاثیری در درمان این بیماری ندارند و از همه مهم تر باعث تلفات گسترده در صنعت پرورش شترمرغ می شود.

این بیماری خسارات زیادی به مزارع چین وارد کرده و تحقیقات انجام شده نشان داد که پاتوژن عامل فلج شترمرغ یک پاروویروس جدید مشتق از شترمرغ (OsPV) است که ویروس با GPV همبستگی دارد.

یافته های کالبد گشایی

لکه های خونریزی در احشاء ، به ویژه در روده، ماهیچه و تیموس مشاهده خواهد شد. علاوه بر این،  آب آوردگی و تورم مفصل زانو، دژنراسیون و نکروز لوله های کلیوی همراه با ترشح لنفوسیتی عظیم و خونریزی در تیموس و بورسا نیز می تواند دیده شود.

تشخیص پاروویروس

تشخیص پاروویروس با PCR  و بر اساس یافته‌های بالینی می باشد.  با استفاده از روش ایمونوهیستوشیمی بر روی مقاطع بافتی و همچنین آزمایشات ELISA  قابل شناسایی هستند.

پیشگیری و درمان

پیشگیری با امنیت زیستی و پرورش اصولی ممکن است.

در حال حاضر هیچ واکسن تجاری آوپاروویروس در دسترس نیست و این ویروس ها به راحتی در محیط کشت رشد نمی کنند و مانع استفاده از واکسن های اندوژن می شوند. قرار گرفتن در معرض ویروس را می توان از طریق امنیت زیستی قوی، پرورش اصولی و اقدامات بهداشتی موثر در هر مزرعه به حداقل رساند. این اقدامات شامل ضدعفونی ماشین‌آلات و ساختمان و........ است.

ضدعفونی و بایوسکیوریتی (امنیت زیستی) اولین و تنها سد دفاعی بدن برای مقابله با این ویروس است. با توجه به اینکه این ویروس درمان و واکسنی ندارد، حتی در صورت بیماری در گله می توان از ضد عفونی برای جلوگیری از انتشار بیشتر این بیماری استفاده کرد.

هدف از ضدعفونی دریک مزرعه، از بین بردن همه میکروارگانیسم های بیماری زا در سالن ها، محوطه، وسایل و ... است که در شرایط عملی رسیدن به این حد از ضد عفونی غیر ممکن است . در عمل هدف از ضد عفونی کاهش عوامل بیماری زا تا سطح قابل قبول و جلوگیری از ازدیاد آنها تا حد بیماریزایی و کنترل ورود عوامل بیماری زا در طی دوره پرورش هست.

درمان حمایتی ممکن است شرایط گله را بهبود بخشد. اما با توجه به اینکه ضد عفونی های معمول و روش های مورد استفاده مزارع جهت ضدعفونی کلی برای این ویروس ناکارآمد است؛ آیا می دانید بهترین و موثر ترین ضد عفونی جهت کنترل این ویروس چیست؟

در صورت علاقه جهت آگاهی از ضد عفونی های موثر، با مشاوران ما در تماس باشید...

نکات کلیدی

• پاروویروس ها گسترده هستند و معمولاً پرندگان در حال رشد را تحت تأثیر قرار می دهند.
• هیچ درمان یا واکسن تجاری در دسترس نیست، بنابراین پیشگیری با امنیت زیستی و پرورش اصولی و تحت نظر دامپزشک مجموعه صورت خواهد پذیرفت.
• پاروویروس ها در برابر شرایط محیطی(حرارت شدید و pH)بسیار پایدار هستند. ضدعفونی محل های آلوده با استفاده از ضدعفونی کننده های تجاری موجود یک چالش بزرگ است.
• ممکن است نوترکیبی ژنی در بین پاروویروس ها رخ دهد و منجر به بیماری زایی شود.

منابع:

Whole Genome Characterization and Genetic Evolution Analysis of a New Ostrich Parvovirus, Kunpeng Yuan , Dongdong Wang  , Qingdong Luan , Ju Sun   , Qianwen Gao   , Zhiyao Jiang   , Shouchun Wang , Yijun Han   , Xueting Qu , Yueying Cui  , Shimei Qiu  , Youxia Di  , Xiaoyi Wang , Shige Song  , Peiheng Wang  , Shilong Xia  , Yongle Yu  , Weiquan Liu  , Yanbo Yin , PMID: 32204363 PMCID: PMC7150892 DOI: 10.3390/v12030334, 2020 Mar 19;12(3):334

Comparative analysis reveals the long-term coevolutionary history of parvoviruses and vertebrates, Matthew A Campbell,  November 29, 2022 ,  https://doi.org/10.1371/journal.pbio.3001867

Avian parvovirus: classification, phylogeny, pathogenesis and diagnosis,Sunil S. Kapgate, K. Kumanan, K. Vijayarani,Sukhadeo B. Barbuddhe,Pages 536-545 | Received 29 Nov 2017, Accepted 23 Aug 2018, Published online: 24 Sep 2018

Chicken Parvovirus and Turkey Parvovirus Infections ,By James Trudgett  , CHE Science and Management, Sustainable Agri-Food Sciences Division, Agri-Food and Biosciences Institute,Reviewed/Revised Mar 2020 | Modified Oct 2022 , msdvetmanual

Emergence and genomic analysis of a novel ostrich-origin GPV-related parvovirus in China Kuan Zhao,Xuepiao Hao, Baishi Lei,Shishan Dong, Jinfeng Wang,z Wuchao Zhang, Jianchang Wang,z and Wanzhe Yuan, 2022 Poultry Science 101:101929

Comparative analysis reveals the long-term coevolutionary history of parvoviruses and vertebrates Matthew A. Campbell, Shannon Loncar , Robert M. Kotin, Robert J. GiffordPLOS Biology ,https://doi.org/10.1371/journal.pbio.3001867 November 29, 2022

Small but mighty: old and new parvoviruses of veterinary significance, Mason C. Jager, Joy E. Tomlinson, ,Robert A. Lopez-Astacio, Colin R. Parrish & Gerlinde R. Van de Walle .Virology Journal volume 18, Article number: 210 (2021), Published: 24 October 2021